deprem 10

Dönüşüm bilimsel olarak doğru yerlerden başladı mı?

1999’dan sonra bilinçlenme artmaya başladı. Kentsel dönüşüm de başladı ama bunların çok da planlı olduğunu düşünmüyorum. Öyle gözlem yapmadım, yanılıyor da olabilirim. Bina bazında değil de ada bazında, ilçe bazında büyük düşünmek lazım. Olası bir Marmara depreminden sonra ne kadar hasar ve kayıp olacağına dair çalışmalar yapılıyor, şu anda da yapılıyor bu çalışma. Ona göre kentsel dönüşüm çalışmalarına yoğunlaşmak gerekiyor. Daha kırılgan yerlerden başlamakta fayda var.

EN KRİTİK 5-7 SANİYE

Erken uyarı sisteminde hangi noktadayız?

Depremin iki dalgası var. Biri P, diğeri S dalgası. Bu iki dalga arasında hız farkı var. Aynı noktadan çıkan iki araba olduğunu düşünün, biri daha hızlı, diğeri daha yavaş gidiyor. Önden giden daha az zarar verici, arkadan gelen yıkıcı. Deprem olduğunda siz önden geleni çözerseniz, İGDAŞ, Marmaray, sanayi tesisleri, elektrik üretim tesislerinde sizin erken uyarı sinyalini alıp, otomasyon kuracağınız bir sistem varsa, örneğin, erken uyarı sinyalini alıyorsunuz, elektriği, doğalgazı kesiyorsunuz, Marmaray’ı durdurabiliyorsunuz.

Bunları yapacak kadar vakit veriyor mu, kaç saniye?

Marmara için 5 ila 7 saniye arasında. Bilgisayardan bir sinyal gidiyor, karşıdaki sinyali alıyor ve şalteri kapıyor. Sistem burada, kim alıyorsa alsın, bunu halletsin. Japonya’da bunun topluma verilmesi çalışması var.

Orada da süre aynı mı?

Değil. Depremin oluş yeriyle yıkım yapacağı yer arasındaki mesafeye bağlı. Birinde 15 diğerinde 150 kilometreden bahsediyoruz. Teknolojik değil, fiziki bir problem.